अमेरिकामा घरको मूल्य आकाशियो, अर्को वर्ष अझै बढ्ने अनुमान

अमेरिकामा घरको मूल्य २० प्रतिशत बढ्यो, १५ वर्षयताकै उच्च 

शिवहरि खतिवडा 

बाल्टिमोर । यदि तपाईले अमेरिकामा व्यक्तिगत आवास तथा व्यापारीक प्रयोजनको लागि घर खरिदको लागि सोच्दै गर्नुभएको छ भने सुखद खबर छैन । विज्ञहरुले अहिलेको घरजग्गाको मुल्यले एक पछि अर्को रेकर्ड राख्दै गएकोले मुल्य अझै आकाशिन सक्ने अनुमान गरेका छन् । 

सीएनएनको एक रिपोर्ट अनुसार सन् २०२१ मा कोरोना महामारीको वाबजुत अमेरिकामा घरको मुल्य आकाशिएको छ । घर बिक्री र खरिद मुल्यको आधारमा २०२१ मा यस अगाडिको रेकर्ड तोडिएको छ । यहाँको सरकारी निकायहरुको तथ्यांक अनुसार यो वर्ष घरको मुल्यमा करिब २० प्रतिशतले बृद्धि भएको छ । यस्तो बृद्धिदर १५ वर्षयताकै उच्च छ ।   

यहाँको फेडरल हाउसिङ फाइनान्स एजेन्सीका अनुसार घरमालिकहरूले एक वर्ष अघिको तुलनामा तेस्रो त्रैमासिक अवधिमा घरको औसत मूल्य लगभग २० प्रतिशत बढाएर बेच्ने गरेको जनाएको छ । एजेन्सीको घर मूल्य सूचकांकको इतिहासमा सबैभन्दा ठूलो वार्षिक घर मूल्य वृद्धिदर हो । 

अमेरिकामा घरहरू पनि रेकर्ड गतिमा बिक्री भइरहेका छन् । विज्ञहरुले २०२१ मा घरकर्जाको व्याजमा आएको व्यापक गिरावटले ग्राहक ह्वात्तै बढेको कारण घरको मुल्य बढेको बताएका छन् । यो क्रम २०२२ मा अझै बढ्न सक्ने अनुमान गरिएको छ तर लगानीको हिसाबले महंगोमा घर किन्नेहरुको उच्च मनोकांक्षाले बजारमा संकट ल्याउन सक्ने समेत संभावना विज्ञहरुले देखाएका छन् । ' सुरुमा किन्नको लागि घर पाउन पनि गाह्रो थियो । उपलब्ध घरहरूको सूची वर्षको सुरुमा सबै–समय न्यून थियो र प्रतिस्पर्धा अत्यन्तै कडा थियो । यसले घर तथा अपार्टमेन्ट भाडाको माग बढ्यो र देशभर भाडा बढ्यो एक किसिमले यो घर व्यापारको लागि पागल वर्षको रुपमा देखियो ।'- अस्टिनमा घर व्यवसायमा रहेका एजेन्ट म्याट होल्मले भने । गत जनवरीमा उनले बजारमा एउटा सानो पाँच वर्ष पुरानो घर ४,२५,००० मा राखेका थिए । उक्त घरको लागि तुलनात्मक रुपमा बिक्री मूल्यहरू भन्दा बढी र प्रस्तावहरूले भरिएको थियो । “मैले ३५ वटा प्रस्तावमा गणना गर्न छोडें'', उनले भने । घर ५,४५,००० मा  बेचियो, सूची मूल्य भन्दा ३० प्रतिशत बढिमा । टेक्सास कै लेकफ्रन्टमा ६ मिनियन डलरमा २०२० मा खरिद गरेको घर २०२१ मै ११ मिलियन डलरमा बिक्री भएको थियो । अहिले क्रेताहरु हतासमा रहेका र उनीहरुले पागल जस्तै गरेर घरको लागि पैसा खन्याईरहेको व्यापारीहरु बताँछन् ।   

२०२१ मा सुरुमा सबैभन्दा कम ब्याजको रुपमा रकर्ड कायम भएको थियो । उक्त समयमा ३० वर्षे फिक्स रेट २.६५% थियो । यो दर  अप्रिल सम्ममा बढेर ३.१८ पुगेको थियो ।  

फेडरल रिजर्भले मुद्रास्फीतिलाई रोक्नको लागि काम गर्दा यसको नकारात्मक असर बजारमा देखिएको बताएको छ । यता विज्ञहरुले भने घरको बजार पानीको फोकाको रुपमा रहेको र यो कुनै सानो कारणले पनि फुट्न सक्ने खतरामा रहेको बताएका छन् । 'फेडरलको संशोधित नीतिले आउँदो केही महिना भित्र घर किन्न खोज्ने मानिसहरूको हकमा त खासै प्रभाव पर्ने छैन तर केही समयमा भने समस्या देखिन सक्छ' विलियम राभिस मोर्टगेजकी कार्यकारी मोर्टगेज बैंकर मेलिसा चोहनले भनिन् । 

कोरोना भाइरसको प्रकोप सुरु हुनु अगाडि अमेरिकामा घर कर्जाको दर ४ प्रतिशतको हाराहारीमा थियो । विज्ञहरुले सन् २०२२ को अन्त्यसम्ममा पनि सोही हाराहारीमा पुग्न सक्ने अनुमान गरेका छन । नेशनल एसोसिएसन अफ रियल्टर्सका प्रमुख अर्थशास्त्री लरेन्स युनले आगामी वर्षको अन्त्यसम्ममा ३० वर्षको निश्चित धितो दर बढेर ३.७ प्रतिशत पुग्ने अपेक्षा गरेका छन् तर यो अझै पनि कोरोना महामारी अगाडिको दरभन्दा कम हुने उनले बताए । उता सन फ्रान्सिस्कोका कम्पास एजेन्ट एलिसन साल्जरले बचतमा भएको मुद्रास्फीतिको साथमा बढेका बैंक दरले खरिदकर्ताहरूलाई असर गर्ने बताए । यसले ठूला खरिदकर्ताभन्दा साना साना खरिदकर्तालाई समस्या पर्न सक्ने उनले बताए । 

विज्ञहरुले घर खरिदको लागि अहिले राम्रो समय भएपनि तोकिएको मुल्यमा धेरै बढाएर प्रस्ताव नगर्न अनुरोध गरेका छन् । बजारमुल्य भन्दा माथि घर किन्नु जोखिम हुने विज्ञहरु बताँछन ।